In de Lensli Academy informeren we regelmatig over praktijksituaties die we in de sector tegenkomen, vertellen we over in de praktijk verkregen inzichten, geven we je teelttips én delen we onze kennis over andere interessante substraat-gerelateerde zaken.

Met het toenemende gebruik van grondstoffen anders dan veen komen we steeds vaker stikstof fixatie tegen in de teelt, ook wel bekend als stikstof immobilisatie of stikstofvastlegging. Dit is vaak aan de plant te herkennen door een lichtere kleur van het blad en verminderde groei. In analyses is dit ook vaak onmiskenbaar terug te zien.

Veel grondstoffen onttrekken (tijdelijk) stikstof aan de voedingsoplossing. Denk hierbij bijvoorbeeld aan houtvezel, schorsproducten en de Basis BioMix. Maar voordat we hier dieper op in gaan, allereerst de vraag:

Waarom is voldoende beschikbare stikstof ook alweer zo belangrijk voor de plant?

Stikstof is een essentieel element voor de groei en ontwikkeling van planten. Het maakt deel uit van eiwitten, enzymen, chlorofyl en DNA. Planten kunnen stikstof opnemen uit het substraat in de vorm van nitraat (NO3-) of ammonium (NH4+). Het substraat kan stikstof bevatten uit organische of anorganische bronnen.

Wist je dat maar liefst 70 % van de beschikbare stikstof wordt ingebouwd in het bladgroen (chlorofyl) van de plant?

Stikstof fixatie is het proces waarbij stikstof wordt omgezet van een beschikbare vorm (nitraat of ammonium) naar een niet-beschikbare vorm (organisch gebonden stikstof). Dit proces kan plaatsvinden door micro-organismen die in het substraat leven, zoals bacteriën of schimmels. Zij gebruiken stikstof als voedingsbron voor hun eigen groei en metabolisme.
Stikstof fixatie kan zowel positieve als negatieve effecten hebben op het substraat en de plant. Aan de ene kant kan het bijdragen aan de verbetering van de organische stof en de structuur van het substraat, en aan de onderdrukking van ziekteverwekkers. Aan de andere kant kan het leiden tot een tekort aan stikstof voor de plant, waardoor de groei en kwaliteit worden verminderd.

De mate en snelheid van stikstof fixatie hangt af van verschillende factoren, zoals:

• De samenstelling en het vochtgehalte van het substraat;
• De hoeveelheid en de vorm van stikstof die wordt toegevoegd;
• De temperatuur en de pH van het substraat;
• De activiteit en diversiteit van de micro-organismen;
• De leeftijd en herkomst van grondstoffen.

Als kweker kun je hiermee omgaan door een aantal maatregelen te nemen, zoals:

• Het kiezen van een geschikt substraat dat voldoet aan de eisen voor water- en luchthuishouding, voedingsstoffen en pH;
• Het regelmatig controleren en analyseren van het substraat op stikstofgehalte en andere parameters, door middel van een bodem(grond) analyse. Uiteraard kunnen wij je hierbij ondersteunen.
• Het aanpassen van de watergift en de bemesting aan de behoefte van de plant en de eigenschappen van het substraat;
• In samenwerking met de substraatleverancier een gedeelte van de immobilisatie bij aanvang al compenseren met meststoffen.

Door bovenstaande maatregelen te nemen kun je een optimale balans bereiken tussen de beschikbare stikstof in het substraat in relatie tot de door jullie gebruikte bemestingsstrategie.

Vraag bij aanvang aan je Lensli substraatspecialist hoeveel stikstof er nodig is in het substraat om te beginnen met een goede balans. In samenwerking met de RHP is hier een rekenmodel voor ontwikkeld.  Voor meer informatie over stikstof kan je ook naar de website van RHP gaan: Focus op voedingselementen: stikstof – RHP.

Heb je vragen of wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met je Lensli accountmanager of met onze Technisch Productmanager Substraten Nick Vollmer, via mail n.vollmer@lensli.com of telefoon +31 (6) 51269415.

We staan je graag te woord.